Veelgestelde vragen over TOOI

Hoe verhoudt TOOI zich tot andere (informatie-)standaarden?

TOOI voorziet in metadata en referentiegegevens (begrippen en overheidsorganisaties) voor officiële publicaties. KOOP publiceert dagelijks een grote hoeveelheid officiële bekendmakingen en (in het geval van PLOOI) referenties naar officiële overheidsinformatie. Hierin verschilt TOOI van een aantal andere standaarden die we hier noemen.

MDTO

MDTO (Metagegevens voor duurzaam toegankelijke overheidsinformatie) is een norm voor het vastleggen en uitwisselen van eenduidige metagegevens om de duurzame toegankelijkheid van overheidsinformatie mogelijk te maken. TOOI en MDTO zijn complementaire standaarden. MDTO specificeert een syntax, TOOI specificeert semantiek en biedt identificatie van overheidsorganisaties en begrippen. Om die reden hebben KOOP en Nationaal Archief TOOI en MDTO op 1 maart 2024 gelijktijdig aangemeld voor opname op de “Pas toe of leg uit”-lijst van het Forum Standaardisatie. Bij de aanmelding is de relatie tussen MDTO en TOOI uitgebreid toegelicht in een bijlage Relatie MDTO en TOOI v1.0.pdf.

DCAT

Uitwisselingsstandaard en metadatamodel voor digitale catalogi en de datasets die zij bevatten. KOOP heeft voor de publicatie van datasets op data.overheid.nl een toepassingsprofiel op DCAT ontwikkeld. Hierin worden referentiegegevens gebruikt uit OWMS, de voorloper van TOOI. Op termijn zal het toepassingsprofiel referentiegegevens van TOOI gaan bevatten. Binnen TOOI worden enkele relevante modelleringen uit DCAT hergebruikt.

Hoe verhoudt TOOI zich tot PLOOI?

De Wet open overheid (Woo) verplicht een groot aantal overheidsorganisaties om publieke informatie actief openbaar te maken. Het Platform Open Overheidsinformatie (PLOOI) biedt een voorziening om dit mogelijk te maken. In de metadata voor de Digitale infrastructuur voor de Woo (DiWoo) worden TOOI-waardelijsten gebruikt.

Meer informatie over PLOOI is te vinden op: https://www.koopoverheid.nl/voor-overheden/rijksoverheid/plooi-platform-open-overheidsinformatie.

Waarom is TOOI half Nederlands, half Engels?

TOOI is een kennismodel voor de Nederlandse overheid. Veel onderdelen van het TOOI-kennismodel hebben een grondslag in de Nederlandse wet. Die onderdelen worden dan ook met een Nederlandse term aangeduid, bij voorkeur de term uit de wet. Soms wordt zelfs een afkorting gebruikt als deze voldoende gangbaar is in ons doemin. Zo is 'zbo' een gangbare aanduiding die praktischer is om te gebruiken dan de voluit gescreven term 'zelfstandig bestuursorgaan'. De TOOI-ontologie kent daarom een klasse tooiont:Zbo. Als we daar een Engelse term voor zouden zoeken zou het voor Nederlandse gebruikers lastiger worden om correct te gebruiken.

Andere onderdelen in TOOI zijn opgenomen om aan te sluiten bij zogenaamde upper ontologies. In die gevallen maken we gebruik van de URI die in de upper ontologie voor het betreffende onderdeel gemunt is. Daar zijn meestal Engelstalige termen gebruikt, zoals dcterms:creator.

Is het verplicht om TOOI te gebruiken?

Nee. Momenteel loopt er wel een intakeprocedure voor de aanmelding van TOOI voor opname op de "Pas toe of leg uit"-lijst van het Forum Standaardisatie.

Wat is het functioneel toepassingsgebied van TOOI?

De specificaties van TOOI zijn bedoeld voor toepassing in de context van officiële overheidsinformatie die Nederlandse overheidsorganisaties online publiceren en is gericht op de semantiek die zorgt voor samenhang en vindbaarheid van informatie uit verschillende collecties.

Wie bepaalt wat er in TOOI zit?

De wijzigingsprocedures voor TOOI staan beschreven in het beheerplan.

Wat is de herkomst van de gegevens in TOOI?

Alle referentiegegevens in TOOI zijn voor zover mogelijk gebaseerd op authentieke informatie uit officiële publicaties. De informatie over overheidsorganisaties is afkomstig uit het Register van OverheidsOrganisaties.

Kan TOOI voor hetzelfde concept een andere URI gebruiken, bijvoorbeeld als het voorkeurslabel van het concept verandert?

TOOI-URI's zijn persistent. Een TOOI-URI die eenmaal is gemunt blijft altijd de uniforme identificatie voor het 'ding' (in RDF de resource ) dat het oorspronkelijk identificeerde. De eigenschappen waarmee de resource wordt beschreven kunnen in de loop van de tijd wel veranderen. Veranderingen in de werkelijkheid worden voortdurend verwerkt in het kennismodel van TOOI.

Het kan voorkomen dat een begrip na verloop van tijd met een andere voorkeursterm wordt aangeduid, terwijl de definitie (en dus de semantiek) hetzelfde blijft. Binnen TOOI is daarom gekozen voor opake, betekenisloze URIs voor concepten en de URI dus niet te baseren op de voorkeursterm. Het voordeel hiervan is dat het stabielere URIs oplevert, het nadeel is dat de URI voor de menselijke lezer niet begrijpelijk is.

Zie ook de TOOI-URI-strategie.

Wat zijn de plannen met TOOI? Hoe wordt TOOI verder ontwikkeld?

TOOI is de door KOOP aanbevolen standaard voor metadatering van officiële publicaties. TOOI is nieuw per 2023 en nog in beweging. De eerste versies zijn op deze website beschikbaar gesteld.

TOOI is de beoogd opvolger van OWMS (Overheidsbrede Web MetadataStandaard). De ervaringen en inzichten die zijn opgedaan met OWMS en de nieuwe ontwikkelingen in het linked datalandschap hebben geresulteerd in een nieuw model en een nieuwe URI-strategie. Daarom is gekozen voor een nieuwe naam, "TOOI", in plaats van een nieuwe versie van OWMS.

Er wordt momenteel gewerkt aan de volgende ontwikkelingen:

  • Er wordt gewerkt om aan de kwaliteitseisen voor standaardbeheer te voldoen.
  • De TOOI-ontologie wordt doorontwikkeld om nieuwe informatiecollecties mee te kunnen beschrijven.
  • Parallel aan de doorontwikkeling zal er een publieke consultatie opgezet worden om externe partijen de gelegenheid te geven input te leveren op toekomstige versies van de standaard.
  • Er wordt gewerkt aan de verbetering van de presentatie van de waardelijsten en een html-interface op de ontologie en de thesauri, zodat het hele model inzichtelijk wordt.

Zie ook het beheerplan